Ulusal düzeyde 9 yıl boyunca takip edilen 9.234 kişilik kohortla yapılan çalışma, abdominal obezite (AO) ve insülin direncinin (IR) birlikte bulunduğunda kardiyometabolik hastalık risklerini belirgin şekilde artırdığını ortaya koydu. Çalışmada insülin direncini ölçmek için trigliserid-glukoz indeksi (TyG), abdominal obeziteyi değerlendirmek için ise bel çevresi ölçümleri kullanıldı.
Cox regresyon analizlerine göre abdominal obezite ve yüksek TyG’nin (≥8.6) bir arada görülmesi durumunda:
Hipertansiyon riski %46 arttı (HR 1.46)
Diyabet riski yaklaşık iki katına çıktı (HR 1.99)
İnme riski %76 yükseldi (HR 1.76)
Araştırma, AO ve IR arasındaki biyolojik etkileşimin özellikle diyabet açısından çok güçlü olduğunu da ortaya koydu. Diyabet gelişiminde riskin yaklaşık %29’unun bu iki faktörün etkileşimine bağlı olduğu hesaplandı.
Zaman ilişkisi analizinde ise bel çevresi ile TyG arasında çift yönlü bir etkileşim saptandı. Ancak bel çevresindeki artışın TyG üzerindeki etkisinin, TyG’nin bel çevresi üzerindeki etkisinden daha yüksek olduğu belirlendi.
Aynı zamanda yüksek TyG’nin, abdominal obezitenin hipertansiyon (%19), diyabet (%25) ve inme (%24) riskleri üzerindeki etkisinde aracı (mediator) bir rol üstlendiği görüldü.
Başhekim Doç. Dr. Remzi Sarıkaya, elde edilen bulguların önemine dikkat çekerek şu değerlendirmede bulundu: “Abdominal obezite ve insülin direnci, birbirini tetikleyen iki kritik mekanizma olarak karşımıza çıkıyor. Bu iki risk faktörü birlikte görüldüğünde, kardiyometabolik hastalıkların ortaya çıkma olasılığı çok daha dramatik şekilde artıyor. Bu nedenle koruyucu sağlık politikalarında ve bireysel yaşam tarzı değişikliklerinde bu iki faktörün birlikte hedef alınması büyük önem taşıyor.”
Sarıkaya, toplum sağlığının korunması amacıyla bel çevresi takibi, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve metabolik parametrelerin kontrol edilmesinin hayati önem taşıdığını vurguladı.