Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından yayımlanan en güncel deprem tehlike haritası, hangi şehirlerin daha güvenli, hangilerinin ise yüksek risk altında olduğunu detaylı şekilde gösteriyor.
Yeni harita, geçmişten günümüze elde edilen sismolojik veriler, aktif fay hatlarının dağılımı ve zemin analizleri dikkate alınarak hazırlandı. Böylece vatandaşlar, yaşadıkları yerin deprem açısından taşıdığı risk hakkında daha doğru bilgi sahibi olabiliyor. Harita ayrıca yapılaşma planlamasında, imar düzenlemelerinde ve afet yönetim stratejilerinde de kritik bir rol oynuyor.
TÜRKİYE’DE DEPREM RİSKİ EN AZ OLAN İLLER
AFAD’ın verilerine göre, Türkiye genelinde deprem tehlikesi düşük olan ve aktif fay hatlarından uzak konumda bulunan 23 il bulunmaktadır. Bu şehirlerde büyük çaplı depremler yaşanma ihtimali oldukça düşüktür. İşte deprem açısından daha güvenli sayılan bazı şehirler:
Karaman- En düşük deprem tehlikesine sahip illerden biri olarak öne çıkıyor.
Niğde- Geneli 4. ve 5. derece risk sınıfına giriyor.
Nevşehir- Büyük bir kısmı düşük sismik aktiviteye sahip.
Aksaray- Türkiye’nin en düşük risk grubunda değerlendirilen şehirlerinden.
Yozgat- Bazı ilçeleri 3. derece risk sınıfına kadar düşüyor.
Kırşehir ve Kırıkkale- 3. ve 4. derece deprem bölgelerinde bulunuyor.
Ankara- Başkent olmasına rağmen bazı ilçeleri (örneğin Etimesgut, Mamak) düşük riskli kategoride yer alıyor.
Bu illerde geçmişte büyük yıkıcı depremler çok nadir görülmüş ve yer altı hareketliliği sınırlı düzeyde kalmıştır.
KARADENİZ BÖLGESİ'NDEKİ GÖRECE GÜVENLİ ŞEHİRLER
Karadeniz kıyısındaki bazı şehirler, sismik hareketliliğin oldukça az olmasıyla dikkat çeker. Bu bölgelerdeki şehirlerin deprem geçmişi sakin olup, aktif fay hatlarına uzaklıkları yüksektir. Örnek vermek gerekirse:
Sinop- Tarihsel olarak büyük depremlerle anılmayan nadir şehirlerden.
Bartın- Fay hattına yaklaşık 130 km uzaklıkta.
Zonguldak- 2. derece deprem bölgesi olsa da düşük sismik aktiviteye sahip.
Giresun ve Trabzon- Karadeniz’in batı ve orta kesimlerinde yer alır, güvenli bölgeler arasında kabul edilir.
DEPREM RİSKİ YÜKSEK OLAN BÖLGELER
Türkiye’nin batı, güney ve doğu bölgeleri aktif fay hatlarının yoğun olarak geçtiği alanlardır. Bu bölgelerde sismik hareketlilik sık görülür ve geçmişte yaşanan depremler ciddi can ve mal kayıplarına yol açmıştır. İşte deprem riski yüksek olan bazı iller:
İstanbul- Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alır; olası büyük Marmara depremi riski gündemdedir.
İzmir- Ege Bölgesi’nde yer alan aktif fayların merkezinde.
Kahramanmaraş, Hatay, Malatya- 2023’te yaşanan büyük depremler bu bölgedeki riskin büyüklüğünü ortaya koymuştur.
Elazığ, Bingöl, Erzincan- Doğu Anadolu Fay Hattı'nın etkili olduğu iller.
Manisa, Denizli, Aydın- Ege’nin güneybatısındaki fay zonları bu şehirleri de riskli hale getiriyor.
DEPREM HARİTASI NEREDEN SORGULANIR?
AFAD, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nı dijital ortamda herkese açık şekilde sunmaktadır. Vatandaşlar, AFAD’ın resmi web sitesi üzerinden yaşadıkları il, ilçe hatta mahalle düzeyinde deprem risk haritasını görüntüleyebilir. Böylece oturdukları konumun zemin durumu, yakın fay hatları ve olası deprem büyüklükleri hakkında fikir sahibi olabilirler.
Türkiye’nin büyük bölümü deprem kuşağında yer alırken, bazı iller diğerlerine göre daha az risk taşıyor. Ancak hiçbir şehirde risk tamamen sıfır değil. Bu nedenle her bireyin yaşadığı bölgede gerekli önlemleri alması, sağlam yapı tercih etmesi ve afet bilinciyle hareket etmesi büyük önem taşıyor.