Van’da siyasi yapı genellikle iki kutba ayrılırken, bir yanda hükümetin desteklediği yapılar, diğer yanda bölgesel talepleri dile getiren muhalif partiler. Bu kutuplaşma ortamında uzlaşı kültürü zayıflarken, hizmet politikaları yerini ideolojik gerilimlere bırakıyor. Belediye hizmetleri ve yatırımlar zaman zaman siyasi aidiyet üzerinden şekilleniyor.
Siyasi belirsizlik ve istikrarsızlık, merkezi hükümetin yatırımlarında da Van’ı dezavantajlı hale getiriyor. Ulaşım, altyapı, sağlık ve istihdam alanlarında diğer büyük illere kıyasla daha az yatırım alan Van, genç nüfusuna yeterli yaşam ve gelecek umudu sunamazken, bu da göçü ve toplumsal huzursuzluğu artırıyor.
Van’daki yerel yönetimlerde sık değişen kadrolar, uzun vadeli planlamaların yapılmasını engellerken, belediye başkanlarının sık sık görevden alınması veya değişmesi, kurumsal hafızayı zayıflatıyor. Yönetim istikrarsızlığı, hem altyapı projelerinin hem de sosyal hizmetlerin sürekliliğini tehdit ediyor.
Van’ın tarihsel ve kültürel zenginliği, coğrafi konumu ve genç nüfusu göz önüne alındığında, kalıcı çözümler için siyasi irade ve toplumsal uzlaşıya her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuluyor.
Kent halkı, milletvekillerinin seçim dönemlerinde aktif bir biçimde sahada göründüğünü, ancak seçim sonrası bu bağın zayıfladığını ifade ediyor. Vatandaşlar, Van’ın işsizlik, altyapı, ulaşım, sağlık ve gençlik hizmetleri gibi temel meselelerinin gündemde tutulmasını beklerken, vekillerin büyük kısmının meclis çalışmaları dışında kentle doğrudan temas kurmadığını savunuyor.
Sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları da benzer bir eleştiride bulunarak, kent dinamiklerinin meclise yeterince yansıtılmadığını belirtiyor. Van’ın sosyal, ekonomik ve çevresel sorunlarının çözüm beklediğini hatırlatan yerel aktörler, milletvekillerinin sadece parti politikaları çerçevesinde değil, kentin gerçek ihtiyaçları doğrultusunda inisiyatif alması gerektiğini vurguladı.
Yapılan araştırmalara göre, Van milletvekillerinin bir kısmı dönemsel olarak bazı soru önergeleri ve kanun teklifleri sunuyor. Ancak bu çalışmaların büyük bir kısmı genel başlıklar altında kalırken, doğrudan Van’a yönelik somut ve kalıcı çözümler içeren projeler nadiren gündeme geliyor. Özellikle genç işsizlik, kırsalda altyapı eksikliği ve eğitimde fırsat eşitsizliği gibi konular yeterince temsil edilmiyor.
Vatandaşların en çok talep ettiği unsurlardan biri ise milletvekillerinin dönemsel olarak kamuoyunu bilgilendirmesi. Mecliste hangi çalışmaların yapıldığı, hangi projelerin takip edildiği ve ne gibi sonuçlar alındığına dair şeffaf bir paylaşım yapılmaması, temsil krizi algısını derinleştiriyor.
Van, güçlü bir potansiyele sahip olmasına rağmen, etkin temsiliyet eksikliği nedeniyle hak ettiği kalkınma ivmesini yakalayamıyor. Şehirdeki pek çok kesim, milletvekillerinden sadece parti politikalarının değil, Van’ın sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının da güçlü bir şekilde Ankara’ya taşınmasını bekliyor. Siyasi temsilcilerden için artık beklenen, seçimden seçime değil, her gün kente dair sorumluluk alması.