60 yaş üstü kişilerin %85’inden fazlasında görülebilen bu durum, çoğu zaman boyun ağrısı, sertlik ve hareket kısıtlılığı ile kendini gösterir. Ancak bazı kişilerde belirgin bir semptom görülmeyebilir.
BOYUN KİREÇLENMESİ NEDEN OLUR?
Temel neden yaşlanma olsa da, kireçlenmeyi tetikleyebilecek diğer faktörler şunlardır:
Uzun süre hareketsiz kalmak (masa başı işler gibi)
Egzersiz eksikliği
Aşırı kilo (obezite)
Daha önce geçirilmiş boyun yaralanmaları veya ameliyatlar
Şiddetli artrit gibi romatizmal hastalıklar
BOYUN KİREÇLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Boyun kireçlenmesi olan bazı kişilerde hiçbir belirti görülmezken, bazıları aşağıdaki semptomları yaşayabilir:
Boyun ağrısı ve tutukluk
Başın arkasından öne doğru yayılan baş ağrıları
Omuz, kol, el ve parmaklara yayılan ağrı
Uyuşma, karıncalanma veya kas güçsüzlüğü
Boyun hareketlerinde kısıtlılık
Kas spazmları
Baş dönmesi
Denge sorunları (ileri vakalarda)
Bacaklarda uyuşma veya yürüme güçlüğü
Mesane veya bağırsak kontrolü kaybı (nadir, ama ciddi durum)
BOYUN KİREÇLENMESİ BAŞ AĞRISI VE BAŞ DÖNMESİ YAPAR MI?
Evet. Servikal omurgadaki sinir sıkışmaları veya kas gerginlikleri, başın arkasından başlayan ve öne doğru yayılan baş ağrılarına neden olabilir (servikojenik baş ağrısı).
Ayrıca, boyun bölgesindeki kan damarları veya dengeyi etkileyen sinirlerin baskı altında kalması baş dönmesine yol açabilir.
BOYUN KİREÇLENMESİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Tanı için öncelikle fiziksel muayene yapılır. Doktor baş ve boyun hareketleri sırasında ağrı, uyuşma ya da kas gücü kaybı olup olmadığını değerlendirir. Gerekli durumlarda aşağıdaki görüntüleme ve testler uygulanabilir:
Röntgen: Kemiklerdeki kireçlenme ve hizalama bozukluklarını gösterir.
MR (Manyetik Rezonans): Diskler, sinirler ve omurilik gibi yumuşak dokuları detaylı gösterir.
BT (Bilgisayarlı Tomografi): Röntgenden daha detaylı kemik yapısı görüntüsü sağlar.
Miyelogram: Omurilik kanalı ve sinir köklerini değerlendirmek için kullanılır.
EMG (Elektromiyografi): Sinirlerin ve kasların elektriksel iletimini ölçer.
Kan testleri: Romatoid artrit gibi iltihabi hastalıkların ayırt edilmesi için yapılabilir.
BOYUN KİREÇLENMESİNE NE İYİ GELİR?
1. Evde Uygulanabilecek Basit Yöntemler
Ani ve zorlayıcı boyun hareketlerinden kaçının
Sert yastık yerine ortopedik veya ince yastık kullanın
Sıcak veya soğuk kompres uygulayın
Otururken dik durmaya özen gösterin
Bilgisayar ekranınızı göz hizasında tutun
2. Boyun Egzersizleri
Düzenli ve kontrollü egzersizler, boyun kaslarını güçlendirerek kireçlenme belirtilerini azaltabilir:
Boyun eğme ve çevirme: Başınızı yavaşça öne, arkaya ve yanlara eğin (10 tekrar, günde 2-3 kez)
Çene çekme (Chin Tuck): Çenenizi hafifçe geriye çekin, birkaç saniye tutup bırakın
Omuz silkeleme: Omuzlarınızı yukarı kaldırıp birkaç saniye tutarak bırakın
Baş döndürme: Başınızı sağa ve sola çevirerek 5-10 saniye bekleyin
TIBBİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
1. İlaç Tedavisi
Ağrı kesiciler (parasetamol, ibuprofen vb.)
Kas gevşeticiler
Gerekirse kortikosteroid enjeksiyonlar
2. Fizik Tedavi
Sıcak/soğuk uygulamalar
Traksiyon (boynu hafifçe çekme)
Elektrik stimülasyonu (TENS)
Fizyoterapist eşliğinde egzersiz programı
3. Boyunluk Kullanımı
Kısa süreliğine destek amaçlı önerilebilir. Uzun süreli kullanım, kasları zayıflatabileceği için önerilmez.
4. Ameliyat
Diğer tedavilere rağmen sinir sıkışması ve ciddi nörolojik belirtiler varsa (yürüme zorluğu, idrar tutamama gibi), cerrahi müdahale gerekebilir.
TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
Boyun kireçlenmesi genellikle yavaş ilerler. Ancak tedavi edilmezse, sinir sıkışması nedeniyle kalıcı kas güçsüzlüğü, his kaybı, refleks bozuklukları gibi daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir.