Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Cavit Erkılınç, resmi
ilana bağlı yayıncılık anlayışının gazetecilik mesleğini olumsuz etkilediği
gibi günümüz ticari gerçekleriyle de bağdaşmadığını belirterek, kamunun
kaynaklarını boşa harcatmayacaklarını ve görevini layıkıyla yerine getiren
süreli yayınların haklarını koruyacaklarını söyledi.
Basın İlan Kurumu (BİK) 32. Dönem 2. Genel Kurul
Toplantısının açılışında konuşan Genel Müdür Cavit Erkılınç, Cumhurbaşkanlığı
ve Milletvekili Genel Seçimlerinin devletimize, milletimize ve insanlığa
hayırlar getirmesini temenni etti. Genel Kurula yeni katılan üyeleri tebrik
eden Erkılınç, Basın İlan Kurumu Genel Kurulunun daha da güçlenen yapısıyla
Türk basınına önemli ve hayırlı hizmetler sunmaya devam edeceğini ifade etti.
TBMM Genel Kurulu’nda geçtiğimiz yıl kabul edilen yeni Basın
Yasası ile internet haber sitelerinin süreli yayın kapsamına alınarak resmi
ilan ve reklam yayımlamalarının önünün açıldığını hatırlatan Erkılınç, Kurum
olarak 3 ay gibi kısa bir sürede Genel Kurulun da onayıyla mevzuat
çalışmalarını tamamladıklarını ve 1 Nisan’dan itibaren internet haber
sitelerine resmi ilan ve reklam sevk etmeye başladıklarını kaydetti.
Erkılınç, 1 Haziran itibarıyla resmi ilan ve reklam
yayımlayan 919 gazete ve 403 internet haber sitesi, sadece resmi reklam
yayımlayan 920 gazete ve dergi ile 244 internet haber sitesi bulunduğunu,
Kurumun görev alanındaki toplam süreli yayın sayısının 2 bin 486’ya ulaştığı
bilgisini paylaştı. Genel Müdür Erkılınç, başvuru süresi uzatılan deprem
bölgesinden gelecek internet haber siteleri ile bu sayının daha da artacağını
tahmin ettiklerini söyledi.
“Resmi ilana bağlı yayıncılık anlayışı gazeteciliği
olumsuz etkiliyor”
Hem kamu kaynaklarının doğru ve şeffaf biçimde kullanılması
hem de sektördeki doğrudan ve dolaylı istihdam oranı dikkate alındığında Basın
İlan Kurumu’nun değerinin çok daha iyi anlaşıldığını kaydeden Erkılınç, yasa
çalışmaları sırasında düzenlenen toplantılar başta olmak üzere geride kalan
süreçte gazetelere ilişkin önemli tespitler yaptıklarını belirterek,
“Gazetelerimiz önlenemez bir ivmeyle tiraj kaybediyor. Üretim maliyeti
katlanarak artarken özel ilan ve reklam gelirleri başta olmak üzere tüm
gelirleri düşüş gösteriyor. Çoğu gazetemiz maaşları ödeyemiyor ve sigorta
primlerini yatıramıyor. Resmi ilana bağlı yayıncılık anlayışı, gazetecilik
mesleğini olumsuz etkilediği gibi, günümüz ticari gerçekleriyle de bağdaşmıyor”
diye konuştu.
“Gazetelerimizin hakkının yenmesine göz yummayacağız”
Gazetelere “internet haberciliği sizler için bir kurtuluş
olabilir. Sunulan fırsatı değerlendirin ve dijitale dönüşümlerinizi gerçek
manada gerçekleştirin” şeklinde tavsiyelerde bulunduklarını kaydeden Erkılınç,
konuya ilişkin şunları kaydetti:
“Yazılı ve dijital mecrayı birlikte yürütebilen, gerçek
anlamda gazetecilik yapan, okura ulaşan yayınlara saygımız sonsuz ve elimizden
gelen tüm desteği vermeye kararlıyız. Kurum olarak arkanızdayız, yanınızdayız.
Ancak internet haber sitelerinin resmi ilan yayımcılığı sistemine dahil
olmasıyla birlikte yeni bir döneme giriyoruz. Kurum olarak basılmayan,
satılmayan, içerik üretmeyen, istihdam sağlamayan gazeteleri hiçbir şekilde
kabul etmiyoruz. Bu konudaki kararlı duruşumuzdan da asla taviz vermeyeceğiz.
Ne devletimizin kaynaklarını boşa harcatacağız ne de layıkıyla işini yapan
gazetelerimizin hakkının yenmesine göz yumacağız. Huzurlarınızda bir kez daha
vurgulamak isterim ki; Kurumumuza ve ilan veren kanuni müşterilerimize karşı
üstlendikleri sorumlulukları yerine getirmeyen, mevzuatta belirtilen
nitelikleri taşımayan yayınlar için son düzlüğe gelmiş bulunuyoruz. Herkesi
gerçekçi ve makul olmaya davet ediyorum.”
“Tüm sistemi yerli yazılımımız ile takip edeceğiz”
İnternet haber sitelerinin resmi ilan ve reklam yayım
süreciyle alakalı değerlendirmelerde de bulunan Cavit Erkılınç, internet haber
sitelerini 1 Ekim 2023 tarihine kadar mevzuattaki birçok ödevden muaf tutarak,
resmi ilan ve reklam gelirinden mahrum bırakmadıklarını söyledi.
İnternet haber sitelerine, asgari kadro ve haber üretimi
dışında kalan diğer sorumlulukları yerine getirmeleri için altı ay süre
tanıdıklarını belirten Erkılınç, “İlk iki ayda hatırı sayılır bir ilan adedini
haber sitelerinde yayımlatarak doğrudan maddi katkı sunduk. Oluşan istihdam
alanında yüzlerce insanımızı yeni iş sahibi yaptık. Haziran ayı sonu itibariyle
bu yeni mecraya ilişkin ilk üç aylık veriyi kamuoyuyla paylaşacağız. Geride
bıraktığımız süre zarfında bizler de internet haber sitelerinin trafik
ölçümleri, resmi ilan ve reklam yayım süreçleri, beyan ve kontrol mekanizmaları
başta olmak üzere, dijital mecra ekosisteminin tüm yönleriyle yönetilebilmesi
amacıyla dijital alandaki yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Yola çıkarken ilan
ettiğimiz gibi tüm sistemi yerli yazılımımız ile takip edeceğiz” dedi.
Erkılınç, ticari faaliyet kapsamında oluşturulan ve
manipülasyona açık ölçüm sistemlerini kullanmanın 62 yıllık Kurumun itibarına
halel getirebileceğini vurgulayarak, “Çok şükür, Kurumumuzun kanunla
belirlenmiş görevini en iyi şekilde yerine getirmesini sağlayacak yazılımın
birinci fazını birkaç ay içerisinde tamamlamış olacağız. 4.5 milyon Doları
bulan yatırımın tamamını özkaynaklarımızı kullanarak gerçekleştiriyoruz. Birkaç
yıl sonra ikinci faza geçildiğinde 10 milyon Doları aşan bir yatırım bedeline
ulaşacağız” şeklinde konuştu.
Tüm bu yatırımları “mecra çeşitliliği artsın, ekonomik
bağımsızlıklarını kazansın dolayısıyla bir kamu görevi olarak gördüğümüz
gazetecilik mesleği yaşasın” anlayışıyla yaptıklarını belirten Erkılınç,
devletin ve Basın İlan Kurumunun sektörü desteklerken nitelikli yayıncılık
talep etmesinden, bunu teşvik etmesinden, hatta ara ara mevzuat
düzenlemeleriyle yönlendirmesinden daha doğal bir şey olmayacağını kaydetti.
“Sahte trafiklerle Kurumumuzu yanıltabileceklerini
sananlar var”
İnternet haber sitelerinin ziyaretçi trafiklerinde
manipülasyon yaptıklarını gözlemlediklerini söyleyen Erkılınç, “Eylül sonuna
kadar süre tanıdığımız internet haber sitelerinin büyük bir çoğunluğu haber
üretimi ve trafik verileri bakımından adeta dökülüyor. Türkiye’den veya Uzak
Doğu ülkelerinden birkaç bin liraya aldıkları ziyaretçi trafikleriyle
Kurumumuzu yanıltabileceklerini sananlar da var. Bu konuya daha önceki
açıklamalarımızla dikkat çekmiştik. Kurumumuz kendi metriklerini dikkate
alacağı için, çeşitli arama motorlarının verilerine bakıp planlamalarını oraya
göre yapan internet haber sitelerimiz 1 Ekim’de büyük bir hayal kırıklığı
yaşayabilir” diye konuştu.
Şartları yerine getirmeyen internet haber siteleri
aramızda olmayacak
İnternet mecrasında gazetecilik yapmanın kurallarının çok
açık ve net olduğunun altını çizen Erkılınç, bu kuralların “7/24 kesintisiz
yayıncılık, gerçek asgari kadro, özgün haber üretimi, bulunduğu kategoriye
uygun gerçek ziyaretçi sayısı ve sayfa görüntülemesi” olduğunu hatırlattı.
Erkılınç, bu kurallara uyan nitelikli internet haber
sitelerinin gelirlerini ikiye, hatta üçe katlamalarının işten bile olmadığını
kaydederek, “denetleme ve kontrolün olmadığı 6 ayda aldığımız kârdır, bir de
süre uzatılırsa yanında bonusu olur” anlayışında olanların 4 ay sonra resmi
ilan ve reklam yayımıyla alakalarının kalmayacağı uyarısında bulundu.
Genel Müdür Erkılınç, konuşmasının sonunda başvuru süresi 30
Haziran’a kadar uzatılan deprem bölgesindeki internet haber siteleri için son
üç haftaya girildiğini hatırlatırken, depremden zarar gören gazetelere yönelik
maddi yardımların ise hesaplarına yatırıldığı bilgisini paylaşarak Genel
Kurulun ‘hayırlı olması’ temennisinde bulundu.
Erkılınç’ın konuşmasının ardından Başkanlık Divanı Heyeti
seçimi gerçekleştirilerek başkan ve üyeler belirlendi. Gündemin kabulünden
sonra Yönetim Kurulu Durum Raporu ve Denetçiler Raporu okundu. Yönetim
Kurulunun tekliflerine ilişkin sunumun ardından üyeleri belirlenen İlan İşleri,
Hukuk İşleri ve Mali İşler Komisyonları çalışmalarına başladı.
BİK Genel Kurulu, gündeme alınan teklifleri 9 Haziran 2023
Cuma günü yapılacak son oturumda karara bağlayacak.