VAN OLAY - Tarihi ve kültürel zenginliği ile öne çıkan Van, aynı zamanda Türkiye'nin en geniş ve karmaşık yerleşim dokularından birine sahip. Toplam 12 ilçeyi kapsayan bu devasa coğrafya, adeta her bir taşında bir tarih barındıran 579 köy ve 8 beldenin adını taşıyor. Bu rakamlar, Van'ın sadece göl ve kaleyle sınırlı olmadığını, aynı zamanda yüzlerce yıllık kırsal yaşamın da güçlü bir merkezi olduğunu kanıtlıyor. Her bir ilçe, kendine özgü coğrafi özellikleriyle bu köylere ev sahipliği yapıyor. İşte o köyler ve onları çevreleyen ilçelerin detaylı dökümü:
Van Merkez
Van Gölü’nün kıyısında kurulan ve şehrin idari, ekonomik ve kültürel kalbi olan merkez ilçe, kentin en büyük yerleşim ağına sahiptir. Tarihi kalesi, gölü ve üniversitesi ile modern yaşamın kırsal dokuyla harmanlandığı bu bölge, iki beldesi ve seksenin üzerinde köyü ile dikkat çekiyor.
| Beldeler | Köyler |
| Bostaniçi, Erçek | Adıgüzel, Ağartı, Ağzıkara, Akçaören, Akçift, Akın, Aktaş, Alabayır, Alaköy, Arısu, Arıtoprak, Aşağıçitli, Aşağıgölalan, Aşıt, Atmaca, Bağdaşan, Baklatepe, Bakraçlı, Bardakçı, Beşçatak, Çakırbey, Çalımlı, Çitören, Çobanoğlu, Çolpan, Çomaklı, Dağönü, Değirmenarkı, Değirmenköy, Değirmenözü, Derebey, Dereüstü, Dibekdüzü, Dibekli, Dilimli, Ermişler, Esenpınar, Gedelova, Gedikbulak, Göllü, Gölyazı, Gövelek, Gülsünler, Güvençli, Halkalı, Hıdırköy, Ilıkaynak, Irgat, Kalecik, Karaağaç, Karagündüz, Karakoç, Karpuzalanı, Kasımoğlu, Kavuncu, Kavurma, Kaymaklı, Kelle, Kevenli, Kıratlı, Koçköy, Kolsatan, Kozluca, Köşebaşı, Kumluca, Kurubaş, Meydancık, Mollakasım, Ocaklı, Ortanca, Otluca, Özkaynak, Özyurt, Pirgarip, Sağlamtaş, Sarmaç, Satıbey, Şahgeldi, Tabanlı, Taşkonak, Tevekli, Topaktaş, Yalınağaç, Yalnızağaç, Yatıksırt, Yaylıyaka, Yemlice, Yeniköşk, Yeşilköy, Yeşilsu, Yukarıgölalan, Yukarıgüneyce, Yumrutepe |
Bahçesaray
Coğrafi olarak Van'ın en zorlu bölgelerinden biri olan Bahçesaray, yüksek dağların arasında kurulmuştur. Kış aylarında ulaşım açısından büyük mücadelelerin yaşandığı bu ilçe, on dokuz köyüyle dağlık alanda kendine has bir kültürü sürdürmektedir.
| Köyler |
| Akyayla, Altındere, Altıntaş, Bağcılar, Cevizlibelen, Çatbayır, Çiçekli, Çömlekçi, Doğanyayla, Elmayaka, Güneyyamaç, Kartal, Kaşıkçılar, Paşaköy, Şişli, Ulubeyli, Ünlüce, Yaşlıkavak, Yaylakonak |
Başkale
İran sınırında yer alan Başkale, geniş ve yüksek rakımlı arazisiyle tanınır. Sınır ticareti ve hayvancılığın yoğun olduğu bu ilçe, elli altı köyüyle bölgenin stratejik noktalarından birini oluşturur.
| Köyler |
| Açıkağıl, Akçalı, Albayrak, Aşağıküme, Aşalan, Atlılar, Aydemir, Azıklı, Barış, Belencik, Beşocak, Bilgeç, Böğrüpek, Bölekli, Büklümdere, Çakırdoğan, Çaldıran, Dereiçi, Deringeçit, Ekecek, Erek, Erkonağı, Esenyamaç, Eşmepınar, Gedikbaşı, Gelenler, Güleçler, Güroluk, Güvendik, Hasanbey, Ilıcak, Işıklı, Kaşkol, Kavurgalı, Keçilioba, Kızılca, Kocaköy, Koçdağı, Konuksayar, Kovalıpınar, Köprüağzı, Mahmutabat, Oğulveren, Ortayazı, Ortayol, Ömerdağı, Öncüler, Örencik, Örenkale, Özpınar, Saçan, Sallıdere, Savaşköy, Tahıl, Tınazlı, Uğurlu, Yanal, Yavuzlar, Yolmaçayır, Yukarıdallı, Yukarıdarıca, Yukarıdikmen, Yurttepe |
Çaldıran
Türkiye'nin en soğuk yerleşimlerinden biri olarak bilinen Çaldıran, sert iklimine rağmen tarım ve hayvancılık için önemli bir bölgedir. Geniş düzlükleri ve sınır hattı köyleriyle dikkat çeken ilçe, elli dört köyüyle listede yer alır.
| Köyler |
| Akbaşak, Alakaya, Alikelle, Altıyol, Aşağıçanak, Aşağıdikme, Aşağıgülderen, Aşağıkuyucak, Aşağımutlu, Aşağıyanıktaş, Avcıbaşı, Ayrancılar, Başeğmez, Beydoğan, Bezirhane, Buğulukaynak, Burçakalan, Çayırköy, Çubuklu, Demircik, Direkli, Doyumalan, Erginler, Evciler, Gülyolu, Güngören, Hangediği, Hanköy, İncealan, İsmailbaba, Kalkandelen, Karadulda, Kaşım, Kılavuz, Kilimli, Koçovası, Kurtoğlan, Kuskunkıran, Osmanlı, Salahane, Sarıçimen, Sarıharman, Sellik, Serpmetaş, Soğuksu, Sungur, Tekindere, Temrenli, Toprakseven, Umuttepe, Yağıbasan, Yassıtepe, Yaykılıç, Yeniyaka, Yukarıçanak, Yukarıdikme, Yukarıgülderen, Yukarıkuyucak, Yukarımutlu, Yukarısağmallı, Yukarıyanıktaş, Yuvacık, Yücelen, Zülfibulak |
Çatak
Sarp yamaçları ve derin vadileriyle doğa sporları ve yayla turizmi potansiyeli taşıyan Çatak, yirmi sekiz köyüyle dağlık arazinin karakterini yansıtır.
| Köyler |
| Ağaçlık, Akçabük, Alacayar, Andiçen, Aşağınarlıca, Atlıhan, Bilgi, Boyunpınar, Çılga, Dalbastı, Derebaşı, Dokuzdam, Eliaçık, Görentaş, Işınlı, Kaçıt, Konalga, Korulu, Narlı, Onağıl, Övecek, Sırmalı, Sözveren, Sugeldi, Teknecik, Toyga, Uzuntekne, Yukarınarlıca |
Edremit
Van Gölü kıyısındaki modern yerleşim alanları ve tarihi Urartu kalıntılarıyla öne çıkan Edremit, aynı zamanda turizmin de merkezlerinden biridir. Bir beldesi ve on iki köyüyle kıyı şeridinden iç kesimlere yayılmıştır.
| Beldeler | Köyler |
| Çiçekli | Andaç, Ayazpınar, Bakacık, Çayırbaşı, Dilkaya, Doğanlar, Dönemeç, Enginsu, Köklü, Köprüler, Köşkköy, Mülk |
Erciş
Van'ın en büyük ikinci merkezi ve en çok köyü barındıran ilçesi olan Erciş, tarım ve hayvancılıkta güçlü bir potansiyele sahiptir. İki beldesi ve listedeki yüzün üzerindeki köyüyle, kentin sosyo-ekonomik yapısında kilit bir rol oynar.
| Beldeler | Köyler |
| Çelebibağı, Kocapınar | Abdalmezrası, Ağaçören, Ağırkaya, Akbaş, Akçayuva, Aksakal, Aşağıakçagedik, Aşağıçökek, Aşağıgöze, Aşağıışıklı, Aşağıkozluca, Bayramlı, Bozyaka, Bucakönü, Çakırbey, Çatakdibi, Çataltepe, Çetintaş, Çimen, Çobandüzü, Çubuklu, Deliçay, Derekent, Derimevi, Dinlence, Doğancı, Doluca, Duracak, Düvenci, Ekiciler, Ergücü, Evbeyli, Gedikdibi, Gergili, Gökoğlan, Görüşlü, Gözütok, Gültepe, Gümüşoluk, Hacıkaş, Hasanabdal, Hocaali, İkizçalı, İşbaşı, Kadirasker, Karatavuk, Kardoğan, Karlıyayla, Kasımbağı, Kayaboyun, Kekiksırtı, Keklikova, Kırkdeğirmen, Kırkpınar, Kızılören, Koçköprü, Köycük, Mağara, Nişancı, Ortayayla, Oyalı, Payköy, Pınarlı, Sabanbüken, Salmanağa, Söğütlü, Şehirpazar, Şerefli, Taşevler, Taşkapı, Taşlıçay, Tekler, Topraklı, Ulupamir, Uncular, Yalındam, Yankıtepe, Yetişen, Yılanlı, Yoldere, Yöreli, Yukarıakçagedik, Yukarıışıklı, Yünören |
Gevaş
Akdamar Adası’na komşu olan Gevaş, tarihi ve kültürel dokusuyla ön plana çıkar. Van Gölü kıyısından başlayıp dağlık alanlara uzanan bir coğrafyaya sahip ilçe, bir beldesi ve yirmi yedi köyüyle turizm ve tarımı birleştirir.
| Beldeler | Köyler |
| Akdamar | Abalı, Aladüz, Altınsaç, Anaköy, Atalan, Aydınocak, Bağlama, Dağyöre, Daldere, Değirmitaş, Dilmetaş, Dokuzağaç, Göründü, Gündoğan, Hasbey, İkizler, İnköy, Kayalar, Kazanç, Kızıltaş, Koçak, Kurultu, Kuşluk, Timar, Töreli, Uğurveren, Yanıkçay, Yemişlik, Yoldöndü, Yuva |
Gürpınar
Van'ın en geniş alanını kaplayan Gürpınar, hayvancılığın ve geniş tarım arazilerinin bulunduğu bir bölgedir. Altmışın üzerinde köyüyle, ilin kırsal ekonomisinde büyük bir paya sahiptir.
| Köyler |
| Akbulut, Akdoğu, Alnıak, Arındı, Bağrıyanık, Beşbudak, Bozyiğit, Bölmeçalı, Bükeç, Cevizalan, Çakınlı, Çatakdibi, Çavuştepe, Çepkenli, Çörekli, Dağseven, Dikbıyık, Dolaylı, Doluçıkın, Elaçmaz, Erkaldı, Geçerli, Geziyurt, Giyimli, Gölardı, Güleçler, Günbaşı, Güzelsu, Hacıköy, Hamurkesen, Işıkpınar, Kalkanlı, Kapçık, Karakoç, Kılıçtutan, Kırkgeçit, Koçgüden, Kuşdağı, Mollahüseyin, Murataldı, Oğuldamı, Ongun, Ortaköy, Örmeli, Öveçli, Özlüce, Parmakkapı, Sakalar, Sapakonak, Savacık, Sevindik, Sıcaksu, Sütlüce, Taşdöndüren, Taşlıyazı, Tepegören, Topçudeğirmeni, Topsakal, Topyıldız, Tutak, Tutmaç, Umut, Uzungedik, Üçdoğan, Üçgen, Yalınca, Yaramış, Yatağan, Yedisalkım, Yolaşan, Yoldüştü, Yurtbaşı |
Muradiye
Ünlü Muradiye Şelalesi ile doğaseverlerin akınına uğrayan ilçe, tarım alanlarının yoğun olduğu bir ovada konumlanır. Bir beldesi ve otuza yakın köyüyle bölgenin yaşam damarlarından biridir.
| Beldeler | Köyler |
| Ünseli | Açıkyol, Adaklı, Akbulak, Akçaçay, Alkasnak, Aşağıargıt, Babacan, Balaklı, Beşparmak, Beydağı, Çakmak, Çiçekli, Dağören, Devetaş, Doğangün, Dürükkaş, Erişen, Esenkoç, Gönderme, Görecek, Güllüçimen, Gültepe, Gümüştepe, Karahan, Keçikıran, Kemerköprü, Kocasaban, Köşk, Kuşçu, Otlakbaşı, Ovapınar, Sarımemet, Sürüyolu, Tansu, Topuzarpa, Uluşar, Yakıncak, Yalındüz, Yukarıargıt, Yumaklı |
Özalp
İran sınırında yer alan bir diğer önemli ilçe olan Özalp, sınır kapılarına yakınlığı ile ticaret ve gümrük faaliyetlerinde kilit bir rol oynar. Bir beldesi ve yaklaşık elli köyüyle, geniş bir yerleşim alanına sahiptir.
| Beldeler | Köyler |
| Sağmalı | Aksorguç, Altınboğa, Aşağıakçagül, Aşağıbalçıklı, Aşağıkoçkıran, Aşağımollahasan, Aşağıtulgalı, Aşağıyorganlı, Bağrıaçık, Bodurağaç, Boğazkesen, Boyaldı, Çamurlu, Çavuşlar, Çırakköy, Çubuklu, Dağdeviren, Damlacık, Dorutay, Dönerdere, Eğribelen, Emek, Gözdeğmez, Gültepe, Günyüzlü, Hacıali, Hacıkışlak, Hazine, Kalecik, Karlıyamaç, Kaşıkara, Kırkçalı, Mehmetalan, Mollatopuz, Oymaklı, Sarıköy, Savatlı, Seydibey, Sugeçer, Şehittepe, Şemsettin, Tepedam, Yarımkaya, Yavuzlar, Yukarıayazca, Yukarıbalçıklı, Yukarıçavdarlık, Yukarımollahasan, Yukarıtulgalı, Yukarıyorganlı, Yumruklu, Yünkuşak |
Saray
Yine İran ile komşu olan Saray ilçesi, otuza yakın köyüyle sınır hattındaki yerleşim birimlerini barındırır. Tarihi kalıntıları ve coğrafi yapısıyla dikkat çeker.
| Köyler |
| Bakışık, Baltepe, Beyarslan, Çakmakköy, Çartak, Çaybağı, Değirmigöl, Dolutaş, Kapıköy, Karahisar, Kargalı, Kazlıgöl, Keçikayası, Kekikdüzü, Kepir, Koçbaşı, Kurucan, Örenburç, Sırımlı, Turanköy, Yamanyurt, Yeşilağaç, Zincirkıran |