Van SBÜ Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Remzi Sarıkaya, American Heart Association (AHA) 2025 Bilimsel Oturumları’nda sunulan yeni verilerin, gece ışığının sadece uyku kalitesini bozmakla kalmayıp, beyin stresini ve damar iltihabını artırarak majör kardiyovasküler olay (MACE) riskini belirgin şekilde yükselttiğini vurguladı.
“UYDU VERİLERİ VE PET/BT GÖRÜNTÜLERİ RİSKİN BOYUTUNU ORTAYA KOYDU”
Başhekim Doç. Dr. Remzi Sarıkaya, çalışmanın prospektif bir kohort olarak 466 katılımcı ile yürütüldüğünü belirterek, “Gece yapay ışık maruziyeti uydu verileriyle ölçülmüş, aynı katılımcıların PET/BT görüntülemeleri ile amigdala aktivitesi ve aort inflamasyonu değerlendirilmiştir. Sonuçlar, yapay ışık düzeyi ile hem beyin stres aktivitesi hem de damar iltihabı arasında bağımsız ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir” dedi.
10 YILLIK TAKİPTE 79 KALP-DAMAR OLAYI
Araştırma kapsamında katılımcılar 10 yıl boyunca takip edildi ve bu süreçte 79 majör kardiyovasküler olay saptandı. Başhekim Sarıkaya bulguları şöyle aktardı: “Gece yapay ışık maruziyetindeki her 1 standart sapmalık artışın, 5 yılda %35, 10 yılda %22 oranında daha yüksek kardiyovasküler olay riskiyle ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu, yapay ışığın uzun vadeli kalp sağlığı üzerindeki etkisinin hafife alınmaması gerektiğini ortaya koymaktadır.”
“BİYOLOJİK STRES EKSENİ AKTİVE OLUYOR”
Başhekim, gece ışığının tetiklediği biyolojik mekanizmayı şöyle açıkladı: “Uyku bozulmasıyla başlayan süreç; amigdala aktivasyonu, sempatik sinir sistemi uyarılması ve damar inflamasyonu üzerinden ilerleyen bir stres yanıtı oluşturmaktadır. Bu eksen, zaman içinde kalp hastalıklarına zemin hazırlayabilir.”
‘GECE ORTAMINIZI MUTLAKA KARARTIN’
Doç. Dr. Remzi Sarıkaya, toplumun bu konuda bilinçlenmesi gerektiğini vurgulayarak şu önerilerde bulundu: “Yatmadan en az 1 saat önce parlak ekranları kapatın. Gereksiz oda içi ışıklarını söndürün. Karartma perdeleri tercih edin. Dışarıdan gelen ışık sızıntılarını engelleyin. Başhekim Sarıkaya, “Karanlık bir uyku ortamı sadece uyku kalitesini artırmaz; aynı zamanda beyin stresini azaltır, damar iltihabını düşürür ve uzun vadede kalp hastalığı riskini azaltır. Bu basit önlemler kalp sağlığımız için son derece önemlidir” dedi.
