Vücut C vitaminini depolayamadığı için, günlük olarak dışarıdan alınması gerekir. Bu ihtiyaç çoğunlukla meyve ve sebzelerle kolayca karşılanabilir.
C VİTAMİNİNİN VÜCUT İÇİN FAYDALARI NELERDİR?
Yara İyileşmesini Destekler
Kolajen üretimini destekleyerek dokuların onarımını hızlandırır. C vitamini eksikliğinde yaralar geç iyileşebilir.
Kalp ve Damar Sağlığını Korur
Antioksidan özelliği sayesinde damarları serbest radikallerin zararından korur. Kan damarlarının esnekliğini artırır ve tansiyonu dengelemeye yardımcı olur.
Göz Sağlığına Katkı Sunar
Katarakt riskini azaltabilir, yaşa bağlı makula dejenerasyonunun ilerlemesini yavaşlatabilir.
Demir Emilimini Artırır
Bitkisel kaynaklı demirin vücut tarafından daha iyi emilmesine katkı sağlar. Bu nedenle demir takviyeleri ile birlikte kullanılması önerilir.
Solunum Yollarını Korur
Astım ve KOAH gibi solunum yolu hastalıklarında, özellikle E vitamini ile birlikte kullanıldığında semptomları hafifletebilir.
Alerji Belirtilerini Hafifletir
Alerjik reaksiyonlarda görülen şişlik, kurdeşen ve iltihaplanma gibi belirtileri azaltabilir.
Strese Karşı Koruyucudur
Stresli durumlarda vücuttaki C vitamini hızla tükenir. Yeterli C vitamini alımı, stresin zararlı etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Soğuk Algınlığına Karşı Destek Sağlar
C vitamini hastalığı tamamen önlemese de, hastalığın süresini kısaltabilir ve ciddi komplikasyonların önüne geçebilir.
Cilt Yaşlanmasını Geciktirir
Antioksidan yapısı sayesinde ciltte oluşan kırışıklıkları ve kuruluğu önleyebilir.
GÜNLÜK C VİTAMİNİ İHTİYACI NE KADARDIR?
Yaşa, cinsiyete ve yaşam tarzına göre günlük C vitamini ihtiyacı değişiklik gösterebilir:
Yetişkin erkekler: 90 mg
Yetişkin kadınlar: 75 mg
Hamile kadınlar: 85 mg
Emziren kadınlar: 120 mg
Sigara içen bireyler: Ek olarak +35 mg daha almalıdır (çünkü sigara, C vitamini seviyesini düşürür).
C VİTAMİNİ İÇEREN BESİNLER NELERDİR?
C vitamini, özellikle taze meyve ve sebzelerde bolca bulunur. Günlük ihtiyacı karşılamak için şu besinleri düzenli olarak tüketebilirsiniz:
Portakal
Greyfurt
Limon
Çilek
Kivi
Domates
Brokoli
Kapya biber
Karnabahar
Brüksel lahanası
Üzüm
Örnek: Bir orta boy portakal yaklaşık 60–80 mg C vitamini içerir; bu da günlük ihtiyacın büyük bölümünü karşılar. Gün içinde bir küçük portakal ya da 8 adet çilek tüketmek genellikle yeterlidir.
1000 MG C VİTAMİNİ FAZLA MI?
C vitamini vücutta depolanmadığı için fazlası idrar yoluyla atılır. Ancak, yüksek doz C vitamini (günde 1000 mg üzeri) bazı yan etkilere yol açabilir:
Mide ağrısı
İshal
Şişkinlik
Böbrek taşı riski (özellikle 2000 mg üzeri dozlarda)
Bu nedenle, takviye olarak kullanılıyorsa günlük dozun 1000 mg’ı geçmemesi önerilir. Besinlerden alınan C vitamini genellikle sorun yaratmaz.
C VİTAMİNİ FAZLA ALINIRSA NE OLUR?
C vitamininin fazlası genellikle zararsızdır ancak uzun süre yüksek dozda alınması bazı sorunlara neden olabilir:
Bulantı, kusma, ishal
Mide krampları ve gaz
Baş ağrısı
Uyku düzensizlikleri
Ciltte kızarma
Demir emiliminde artışa bağlı aşırı yüklenme
Nadiren de olsa böbrek taşı oluşumu
Ayrıca bazı tıbbi testlerin sonuçlarını etkileyebileceği için, test yaptırmadan önce C vitamini takviyesi kullandığınızı doktorunuza bildirmeniz önemlidir.
C VİTAMİNİ HANGİ İLAÇLARLA ETKİLEŞİME GİRER?
C vitamini bazı ilaçlarla etkileşime girebilir ve bu durum sağlık açısından risk oluşturabilir. Özellikle şu ilaçlarla birlikte alınırken dikkatli olunmalıdır:
Alüminyum içeren ilaçlar: Emilimi artırarak toksik etki gösterebilir.
Kemoterapi ilaçları: Bazı antioksidanlar tedavinin etkisini azaltabilir.
Doğum kontrol hapları ve östrojen ilaçları: Hormon seviyelerinde değişiklik yapabilir.
Proteaz inhibitörleri: HIV tedavisinde kullanılan bu ilaçların etkinliği azalabilir.
Statinler ve niasin: Kolesterol ilaçlarıyla etkileşim riski bulunur.
Varfarin (kan sulandırıcı): C vitamini yüksek dozda kullanıldığında etkisini azaltabilir.
Bu nedenle düzenli ilaç kullanan bireyler, C vitamini takviyesine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanına danışmalıdır.
C vitamini, vücudun sağlıklı çalışmasında temel roller üstlenen hayati bir vitamindir. Her gün yeterli miktarda meyve ve sebze tüketerek doğal yollardan ihtiyaç karşılanabilir. Takviye gerekirse dozuna dikkat edilmeli ve olası ilaç etkileşimleri göz önünde bulundurulmalıdır. Dengeli bir beslenme düzeni, genellikle C vitamini ihtiyacını karşılamak için en güvenli ve etkili yoldur.
