Suriye'de 2011'den bu yana süren iç savaşın dehşetini katbekat artıracak, dünyanın gündemine bomba gibi düşmesi beklenen bir skandal ortaya çıktı.
REUTERS: TOPLU KATLİAM KANITLARI GİZLENDİ
Reuters tarafından yayımlanan yeni bir araştırma, Beşşar Esad hükümetinin, toplu katliamlara dair kanıtları uluslararası toplumdan gizlemek için 2019 ile 2021 yılları arasında "Toprak Taşıma Operasyonu" adı verilen gizli bir planı devreye soktuğunu gözler önüne seriyor.
Rapora göre, Esad hükümeti, Suriye'nin güneyindeki Kutayfah'ta bulunan ve savaşın başından itibaren muhaliflerin topluca gömüldüğü sanılan devasa toplu mezara girdi. Reuters'ın operasyon hakkında doğrudan bilgi sahibi 13 kişiyle yaptığı görüşmeler, belgeler ve yüzlerce uydu görüntüsü analizi, Esad rejiminin talimatıyla ordunun bu mezardan binlerce cesedi ve insan kalıntılarını kamyonlarla taşıyarak Zhumair kasabasının dışındaki çöl alanına naklettiğini ortaya koydu.
GİZLEME AMACI: ULUSLARARASI İLİŞKİLERİ DÜZELTMEK
Aralık 2024'te görevden alınan eski cumhurbaşkanının emriyle başlatılan bu operasyonun arkasındaki temel amaç, görgü tanıkları ve yetkili kaynaklar tarafından net bir şekilde ifade edildi: "Esad'ın öldürdüklerine dair kanıtları örtbas etmek" ve yıllardır süren tecrit ile yaptırımların ardından uluslararası ilişkileri yeniden tesis etmeye zemin hazırlamaktı.
YENİ MEZAR ALANI: 2 KM UZUNLUĞUNDA 34 HENDEK
Taşıma operasyonuyla oluşturulan yeni mezar alanı, durumun vahametini gözler önüne seriyor. Dhumair Çölü'ndeki devasa toplu mezar, en az 2 kilometre uzunluğunda 34 hendekle Suriye iç savaşının en büyük gizli mezarlarından biri olarak kayıtlara geçti. Bu yeni mezarlığın on binlerce cesedi barındırma potansiyeli olduğu belirtiliyor.
Eski bir Cumhuriyet Muhafız subayının yaptığı açıklamaya göre, 2018'in sonlarında planlanan operasyon, Şubat 2019'dan Nisan 2021'e kadar neredeyse her hafta, dört gece boyunca sürdürüldü. Altı ila sekiz kamyon dolusu toprak ve insan kalıntısı, Kutayfah'tan Dhumair çölüne taşındı.
KOMUTANLAR: AMAÇ KATLİAM İZLERİNİ SİLMEK
Kamyon şoförleri ve subaylar, askeri komutanların kendilerine, bu naklin amacının Kutayfe toplu mezarını temizlemek ve toplu katliam kanıtlarını tamamen gizlemek olduğunu açıkça söylediğini aktardı.
Suriyeli insan hakları örgütleri, Esad'ın hapishanelerinde 160 binden fazla kişinin kaybolduğunu ve toplu mezarlara gömüldüğünü tahmin ediyor. Bu yeni rapor, eski hükümetin demokrasi yanlısı protesto gösterilerine verdiği sert tepkinin boyutunu ve bu süreçte işlenen insanlık suçlarının sistematik olarak gizlendiğini uluslararası kamuoyunun gözleri önüne seriyor.
