ÜZÜM NE İŞE YARAR?
Üzümler, asmalarda salkımlar halinde yetişen küçük, oval meyvelerdir. Üzüm çeşidine bağlı olarak taze olarak tüketilebilir, kurutularak kuru üzüm yapılabilir veya reçel, meyve suyu veya sirke yapımında kullanılabilir. Üzüm çeşitlerinin rengi soluk yeşilden koyu mora kadar değişir. Dışında ince, yarı saydam bir kabuk, içinde ise yumuşak ve sulu bir et bulunur. Bazı üzümler çekirdekliyken, bazıları çekirdeksizdir. Üzüm, flavonoidler, fenolik asitler, antosiyaninler ve karotenoidler gibi besinsel antioksidanların yanı sıra C vitamini gibi yüksek antioksidan aktiviteye sahip biyolojik olarak aktif besin bileşenlerinin de önemli bir kaynağıdır. Üzüm, günümüzde serbest radikallerin zararlı etkilerini engelleyebilen çok yüksek antioksidan aktiviteye sahip bir meyve olarak bilinmektedir. Üzüm yemenin beyin ve kalp sağlığını desteklediği, üzümün sağladığı vitamin ve minerallerin bağışıklığı artırdığı, kemikleri güçlendirdiği, kan basıncını düşürdüğü, gözleri koruduğu ve diyabeti yönetmeye yardımcı olduğu gösterilmiştir.
ÜZÜMÜN FAYDALARI NELERDİR?
Üzümler vitamin, mineral ve antioksidanlarla doludur. Ayrıca bol miktarda su içerir ve bu da susuzluğu gidermeye yardımcı olabilir. Üzümün potansiyel faydaları arasında şunlar yer alır:
KORUYUCU ANTİOKSİDANLARIN KAYNAĞI
Üzüm, polifenoller, kateşinler ve antosiyaninler de dâhil olmak üzere doğal bileşiklerin bir kaynağıdır. Bu bileşikler, üzümün rengini belirleyen pigmenti sağlamanın yanı sıra koruyucu antioksidan özelliklere de sahiptir. Nitekim üzüm suyu, meyveler arasında en zengin fenolik bileşik kaynaklarından biridir.
KALP SAĞLIĞINI DESTEKLEYEBİLİR
Üzüm, kan basıncı da dahil olmak üzere kalp fonksiyonlarını desteklemede yardımcı olan lif ve potasyum sağlar. Üzümdeki resveratrol ve kuersetin gibi polifenollerin de kardiyovasküler sisteme fayda sağladığı ve onu iltihaplı ve oksidatif hasardan koruduğu düşünülmektedir.
GÖZ SAĞLIĞINI KORUR
Üzümdeki resveratrol gibi antioksidan bileşikler ve lutein ve zeaksantin adı verilen iki yağda çözünen karotenoid, gözün hassas hücrelerine zarar verebilen UV ışığına karşı koruyucudur. Lutein ve zeaksantin, özellikle gözün makulasını cep telefonu ve tablet gibi cihazlardan gelen mavi ışığın etkilerinden korur.
ALERJİ SEMPTOMLARINI AZALTIR
Kuersetin, antialerjik özelliklere sahip bir antioksidan flavonoid olan bitki bileşiğidir. Bu antialerjen özellikler, histamin salınımını engelleyerek doğal bir antihistaminik görevi görür. Üzümlerdeki kuersetin, alerji semptomlarını azaltabilir.
KİLO YÖNETİMİNE YARDIMCI OLUR
Üzüm, kilo yönetimine yardımcı olabilecek besinler açısından zengin, düşük kalorili bir meyvedir. Bir su bardağı üzüm yaklaşık 124 kalori içerir. Yaktığınızdan daha az kalori tükettiğiniz kalori açığı, kilo vermenize yardımcı olur. Üzüm aynı zamanda kilo yönetimine yardımcı olabilen bir lif kaynağıdır. Lif, uzun süre tok hissetmenize yardımcı olan bir karbonhidrattır. Ayrıca glikozun (şekerin) sindirimini yavaşlatarak kan şekerinin ani yükselmesini önler.
DİYABET YÖNETİMİNE YARDIMCI OLABİLİR
Üzüm kan şekerini düşürebilir ve diyabetin yönetilmesine yardımcı olabilir. Üzümün glisemik indeksi (GI) orta düzeydedir. Orta GI'li besinler kan şekerini çok hızlı yükseltmez, bu da diyabet hastaları için idealdir. Üzümdeki lif ve antioksidan içeriği diyabet yönetiminde de rol oynar. Lif, vücudunuzun şekeri yavaşça emmesine yardımcı olur. Üzümlerde bulunan bir antioksidan olan resveratrolün insülin duyarlılığını artırır. İnsülin, şekerin hücrelere girmesine yardımcı olan bir hormondur.
KANSERİ ÖNLEYEBİLİR
Üzümlerde bulunan resveratrol ve flavonoidlerin kanser karşıtı özelliklere sahip olduğu çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Bu bileşikler, kanser riskini artırdığı gösterilen oksidatif stresle mücadele edebilir. Oksidatif stres, antioksidanlar ile serbest radikaller veya kararsız atomlar arasındaki dengesizliğin neden olduğu hücre hasarıdır.
BEYİN SAĞLIĞINI İYİLEŞTİREBİLİR
Üzümlerde bulunan antioksidanların hafıza da dahil olmak üzere bilişsel işlevleri iyileştirdiği gösterilmiştir. Araştırmalar, üzüm de dahil olmak üzere meyvelerdeki polifenol antioksidanların beyin sağlığını destekleyebileceğini öne sürmektedir.
DAHA İYİ UYKUYU TEŞVİK EDER
Üzümde eser miktarda melatonin bulunur. Melatonin, beyninizde üretilen ve uzun ve dinlendirici bir uykuyu destekleyebilen bir hormondur. Beyniniz, sirkadiyen ritminizi korumak ve hava karardığında uyumanıza yardımcı olmak için melatonin üretir. Ek melatonin, uyku bozuklukları ve anksiyeteye yardımcı olabilir.
KEMİKLERİ GÜÇLENDİRİR
Üzüm, K vitamini, kalsiyum, magnezyum ve potasyum sağlar. Bu temel besinler kemik sağlığını destekler. Bu mineral ve vitaminleri yeterli miktarda almamak kemik kırığı riskini artırabilir.
BAĞIŞIKLIK SAĞLIĞINI DESTEKLER
Bir su bardağı üzüm, bağışıklık sağlığı için gerekli olan 4,8 miligram C vitamini sağlar. Üzümlerde ve diğer birçok meyve ve sebzede bulunan pigmentin antimikrobiyal özellikleri vardır ve bakteri ve virüslere karşı koruma sağlayabilir.
ÜZÜMÜN BESİN DEĞERİ VE KALORİSİ
1 su bardağı üzümde bulunan besin değerleri şunlardır:
Kalori: 62 kcal
Karbonhidratlar: 16 gram (g)
Lif: 1 gr
Şeker: 15 gr
Kalsiyum: 13 miligram (mg)
Magnezyum: 5 mg
Fosfor: 9 mg
Potasyum: 176 mg
C Vitamini: 4 mg
Folat: 4 mikrogram (mcg)
Kolin: 5 mg
A Vitamini: 5 mcg
Beta karoten: 54 mcg
K Vitamini: 13 mcg
ÜZÜM HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİR?
Üzüm, kırmızı, yeşil ve mor dahil olmak üzere birçok çeşitte bulunur. A, C, E, K, B-1, B-2 ve B-6 vitaminleri ile bakır ve manganez gibi çeşitli mineraller açısından zengindir. Besin açısından zengin bu meyve, kanser, yüksek tansiyon ve kabızlığı önlemeye yardımcı olabilir. Üzümdeki besin maddeleri ayrıca, göz problemlerine, kalp-damar hastalıklarına ve diğer sağlık sorunlarına karşı koruma sağlayabilir
GÜNDE KAÇ TANE ÜZÜM YENMELİ?
Üzümün aşırı tüketilmesi, yüksek lif içeriği nedeniyle şişkinlik ve kramp gibi bazı rahatsız edici yan etkilere de neden olabilir. Günde yaklaşık iki porsiyon meyve tüketilmesi önerilir. Üzüm için bu, yaklaşık iki su bardağı anlamına gelir.
ÜZÜMDE EN ÇOK HANGİ VİTAMİNLER VAR?
Üzüm, A ve C vitamini bakımından zengindir. Üzümler aynı zamanda iyi bir K vitamini, bakır ve birçok B vitamini kaynağıdır.