Yerel halk arasında "Van Denizi" olarak da anılan bu göl, hem yüzölçümü hem de özellikleri bakımından ülkemizin en büyük gölüdür.
GENEL BİLGİLER
Konum: Van ve Bitlis illeri (Doğu Anadolu Bölgesi)
Yüzölçümü: 3.713 km²
Uzunluk: Yaklaşık 120 km
Genişlik: Yaklaşık 80 km
Ortalama Derinlik: 171 m
En Derin Nokta: 451 m
Yükseklik (Rakım): 1.646 m
Göl Türü: Tuzlu ve sodalı
Çevre Uzunluğu: 430 km
Adalar: Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuşadası
Yerleşim Yerleri: Van, Edremit, Gevaş, Tatvan, Ahlat, Adilcevaz, Erciş, Muradiye
OLUŞUMU VE ÖZELLİKLERİ
Van Gölü, Nemrut Dağı'nın volkanik patlaması sonucu oluşmuş büyük bir kraterde su birikmesiyle meydana gelmiştir. Gölün suyu yüksek oranda tuzlu ve sodalı olup, pH değeri 9.8 civarındadır. Bu özellikleri sayesinde hem tatlı su hem de denizlerden farklı bir sucul ekosistem barındırır.
Van Gölü, dünyanın en büyük soda gölü olma unvanına da sahiptir.
EKOSİSTEM VE CANLI TÜRLERİ
Suyunun kimyasal yapısı biyolojik çeşitliliği sınırlı kılsa da gölde:
103 tür fitoplankton (mikroskobik bitkisel canlı),
36 tür zooplankton (hayvansal plankton),
Tek balık türü olarak sadece "İnci Kefali" (Chalcalburnus tarichi) yaşamaktadır.
İnci kefali, gölün sodalı suyuna adapte olmuş endemik bir türdür ve üreme döneminde tatlı sulara göç eder.
ADALAR VE TURİSTİK DEĞER
Van Gölü'nde bulunan dört büyük ada şunlardır:
Akdamar Adası – En bilinen ve en çok ziyaret edilen adadır. Üzerindeki Akdamar Kilisesi (Kutsal Haç Kilisesi), 10. yüzyılda Ermeni Kralı Gagik Artzruni tarafından inşa edilmiştir. Kilisenin dış cephesinde yer alan İncil’den alınan rölyefler dikkat çeker.
Çarpanak Adası
Adır Adası
Kuş Adası
Bu adalar, tarihi kalıntılar ve doğal güzellikleri nedeniyle arkeolojik sit alanı olarak korunmaktadır.
TARİHİ VE KÜLTÜREL ÖNEMİ
Antik çağda Thospitis Lacus ya da Arsissa Lacus olarak bilinen göl, adını günümüzde sınırları içinde bulunduğu Van ilinden almıştır. Van Gölü çevresi, Urartu Krallığı’nın başkentinin de yer aldığı önemli bir tarihi bölgedir.
Van Kalesi, gölün doğu kıyısında yer alır ve bölgenin tarihi mirasının en görkemli yapılarındandır.
Adalarda ve sahil şeridinde birçok Ermeni manastırı ve kilise kalıntısı bulunmaktadır.
ULAŞIM VE ALTYAPI
Van Gölü, Türkiye ile İran'ı birbirine bağlayan demiryolu ağı üzerinde yer almaktadır. 1970’lerde inşa edilen İstanbul-Tahran demiryolu göl üzerinden feribotlarla taşınan trenlerle kesintisiz ulaşım sağlar.
VAN GÖLÜ CANAVARI
Yıllardır yöre halkı arasında gölde yaşadığına inanılan "Van Gölü Canavarı" efsanesi, bölgeye olan ilgiyi artırmıştır. Bu söylentiler üzerine birçok bilimsel araştırma yapılmış; kimileri bunu turizmi canlandırma çabası olarak değerlendirmiştir.
İKLİM VE DOĞAL ETKİ
Van Gölü’nün kıyı şeridinde, bölgenin geneline göre daha ılıman bir iklim görülmektedir. Göl, çevresindeki hava sıcaklıklarını düzenleyici etki yapar.
Van Gölü, Türkiye’nin en büyük gölü ve dünyanın en büyük sodalı gölüdür. Zengin tarihi geçmişi, etkileyici doğası ve eşsiz ekosistemiyle hem bilimsel hem turistik anlamda büyük bir öneme sahiptir. Van Gölü, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki en değerli doğal ve kültürel miraslardan biridir.
