Vatandaşlar, kanalın mevcut haliyle herhangi bir su akışını sağlamaktan uzak olduğunu, içinden geçen sıvının yalnızca ‘zehir, lağım ve çöp karışımı’ olduğunu belirtti. Bölge halkı, bu durumun sadece tarihi miras açısından değil, aynı zamanda insan sağlığı açısından da ciddi bir tehdit oluşturduğunu ifade etti.
Çevre aktivistleri ve mahalle sakinleri, Şamran Kanalı'nın çevresinde yürüyüş yapmanın artık mümkün olmadığını, yoğun kötü koku ve çöp manzaraları nedeniyle bölgeye yaklaşmaktan korktuklarını belirtti. “Eskiden çocuklarımızla yürüyüşe çıkardık bu kanal boyunca. Şimdi etrafına yaklaşmaya korkuyoruz. Koku dayanılmaz, görüntü utanç verici” diyen vatandaşlar, yetkililere çağrıda bulundu.
M.Ö. 800’lü yıllarda yapılan ve mühendislik harikası olarak kabul edilen 51 kilometrelik Menua (Şamran) Kanalı, sadece bir su yolu değil; aynı zamanda bir aşk efsanesine, Urartu uygarlığına ve kadim bahçe kültürüne ev sahipliği yapıyor.
Edremit’teki ‘Kadembasti (Uğurlu Yer)’ mevkiinde yer alan asma bahçeler, Asur Kraliçesi Semiramis’in efsanevi bahçeleriyle özdeşleştirilerek tarih boyunca halkın belleğinde yer ederken, bugün ise, bu eşsiz kültürel miras ilgisizlik, çevre bilinci eksikliği ve sorumluluk yetersizliği nedeniyle çöplüğe dönüşmüş halde.
Vatandaşlar ve çevreciler, Şamran Kanalı'nın acilen temizlenmesini, çevresel düzenlemesinin yapılmasını ve uzun vadeli koruma planlarının hayata geçirilmesini talep etti. Aksi halde, sadece doğal yaşam değil, aynı zamanda Van’ın tarihi ve kültürel değeri de geri dönülmez biçimde zarar göreceği vurgulandı.
MENUA (ŞAMRAN) KANALI
Anadolu ve dünya su mühendisliğinin bir harikası olan ve 51 km uzunluğundaki Menua Sulama kanalı, aynı zamanda 2800 yıllık ölümsüz bir aşk efsanesini de simgelemektedir. Kanal'ın çevresinde Kral Menua (mö 810 - 786) tarafından kızı Tariria için bugünkü Edremit’in güneybatısında. Kadembasti (Uğurlu Yer) mevkiinde yapay teraslar halinde yaptırılan asma bahçeleri.
Asur Kraliçesi Semiramis’in dünyanın yedi harikasından biri sayılan asma bahçeleriyle özdeşleştirilerek efsaneleştirilmiştir. Burası yaklaşık 3 km uzunluğunda ve 2 km genişliğindedir. Yarım aya benzeyen bu yapay teraslara Osmanlı döneminden bu yana halk “ Uğurlu Yer" demektedir.
Van’ın 50 km güneyinde yer alan Gürpınar (Havasor) Ovası’ndan Urartu Krallığı'nın başkentinin bulunduğu Van Ovasına tatlı su taşıyan Menua Kanalı geçtiği yerlerde yapılan tarıma hayat vermekte ve kanal boyunca yaklaşık 5000 hektarlık araziyi sulamaktadır. Bu kanalın en az %70'ı Edremit'in içinden geçmektedir. Çağlar boyunca adını değiştirmeden varlığım sürdüren Şamram (Menua) Kanalı günümüzde sevilerek söylenen "Edremit Van’a bakar / içinden Şamram akar" dizeleriyle yaşamaya devam etmektedir.
