Çinko Nedir ve Ne İşe Yarar?

Çinko en çok kas ve kemik dokusunda depolanır ve özellikle hamilelik, çocukluk ve ergenlik dönemlerinde büyüme ve gelişme için kritik bir mineraldir. Aynı zamanda tat ve koku alma duyularında da önemli rol oynar.

GÜNLÜK ÇİNKO İHTİYACI NE KADARDIR?

Çinko gereksinimi yaşa, cinsiyete ve fizyolojik duruma göre değişiklik gösterir:

ÇİNKONUN VÜCUDA FAYDALARI NELERDİR?

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Çinko, bağışıklık hücrelerinin etkin çalışmasına yardımcı olur. Soğuk algınlığının süresini ve şiddetini azaltabilir, enfeksiyonlara karşı vücudu korur.

Yara İyileşmesini Hızlandırır

Hasarlı dokuların onarımı ve yeni hücre üretimi için çinko gereklidir. Çinko eksikliği, yaraların geç iyileşmesine ve enfeksiyon riskinin artmasına neden olabilir.

Göz Sağlığını Korur

Retina fonksiyonları için gereklidir. Çinko eksikliği, makula dejenerasyonu ve gece körlüğü gibi görme sorunlarına yol açabilir. Yaşa bağlı göz hastalıklarına karşı koruyucu etkisi vardır.

Büyüme ve Gelişmeyi Destekler

Çinko, özellikle hamilelik, bebeklik, çocukluk ve ergenlik dönemlerinde sağlıklı büyüme ve gelişme için vazgeçilmezdir. Hücre bölünmesi ve DNA sentezi süreçlerinde önemli rol oynar.

Cilt Sağlığını Destekler

Çinko, kolajen üretimini teşvik eder. Cilt dokusunun sağlıklı kalmasını sağlar, akne gibi cilt problemlerinin tedavisinde de yardımcı olabilir.

Tat ve Koku Alma Duyuları İçin Gerekli

Çinko, tat alma tomurcuklarının ve koku hücrelerinin düzgün çalışmasını sağlar. Eksikliğinde tat ve koku kaybı görülebilir.

ÇİNKO İÇEREN BESİNLER

Çinkoyu doğal yollardan almak mümkündür. İşte çinko bakımından zengin bazı besinler:

· Kırmızı et (özellikle sığır ve kuzu eti)

· Deniz ürünleri (özellikle istiridye, yengeç, karides)

· Tavuk ve hindi

· Süt ve süt ürünleri

· Yumurta

· Kuruyemişler ve tohumlar (kabak çekirdeği, kaju, badem)

· Baklagiller (mercimek, nohut, fasulye)

· Tam tahıllar

Not: Hayvansal kaynaklı çinko, bitkisel kaynaklı olanlara kıyasla vücut tarafından daha kolay emilir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR?

Çinko eksikliği genellikle şu durumlarda ortaya çıkabilir:

· Yetersiz beslenme (özellikle hayvansal gıda tüketmeyenlerde)

· Emilim bozukluğu (örneğin çölyak hastalığı, Crohn hastalığı)

· Yaşlılık (besin emiliminin azalması)

· Kronik alkol tüketimi

· Bazı ilaçlar (idrar söktürücüler, bazı tansiyon ilaçları)

· Fitattan zengin diyet (baklagiller, tam tahıllar, bazı tohumlar çinko emilimini azaltabilir)

ÇİNKO EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ

Çinko eksikliği nadir görülse de, şu belirtilerle kendini gösterebilir:

· Büyüme geriliği (çocuklarda)

· Tat ve koku duyusunda azalma

· Saç dökülmesi

· Ciltte döküntüler veya yaraların geç iyileşmesi

· İştahsızlık ve kilo kaybı

· İshal

· Cinsel gelişimde ve doğurganlıkta bozulmalar

· Konsantrasyon güçlüğü ve “beyin sisi”