Suat Tink – Vanolay
Piyasalarda yaşanan fiyat artışları ikinci el piyasasını da olumsuz etkiledi. Okulların açılmasına sayılı günler kala henüz beklenen hareketliliğin başlamadığını dile getiren esnaflar, “Öğrenciler ev tutamıyor dolayısıyla biz de satış yapamıyoruz” dedi.
Üniversite ve okulların eğitim öğretime başlamasına sayılı günler kala şehirlerde hareketlilik başladı. Memurlar görev yerlerine gelerek yerleşmeye başlarken öğrenciler yurtların açılmasını bekliyor. Artan kira ve ev eşyası fiyatları ise hem alıcıyı hem de satıcıyı kötü etkiliyor.
Yeni ürün almakta zorlanan vatandaşlar eski eşyalarını elden çıkarmak istemiyor, bu durum ikinci el satan esnafa olumsuz şekilde yansıyor. Esnaflar, sıfır ve ikinci el eşya fiyatlarının birbiriyle bağlantılı olduğu için satışlarının çok fazla düştüğünü dile getirdi.
“ÖĞRENCİLER EVE ÇIKAMIYOR”
Artan maliyetlerden dolayı öğrencilerin ev tutamadığını söyleyen spot ve ikinci el eşya satıcısı Cengiz Çiçek, “İkinci el piyasası bu sene çok durgun geçti. Ürün tedariki çok sıkıntılı geçmeye başladı. Geçen sene 5 bin liraya satılan sıfır bir buzdolabı bugün 15-20 bin liraya satıldığı için vatandaşlar elindeki ürünle idare etmeye çalışıyor. Dolayısıyla bizde yeni ürün bulamıyoruz. Bunun yanında maliyetlerimiz arttı. Kira, akaryakıt fiyatları yüzde yüz arttı. Tamir ürünleri için aldığımız malzemelerin fiyatları yüzde yüz artış gösterdi. Bu da bizi olumsuz yönde bayağı etkiledi. Geçen seneye göre, sezon henüz açılmadı. Daha önce 1 ay gibi bir süre kala üniversite öğrencileri gelip ev tutuyordu. Bu sene yüksek kiralardan dolayı birçok öğrenci evlere çıkamıyor. Çünkü maliyetler çok arttı. 3+1 dairelerin fiyatı minimum 10 bin liradan başlıyor. Doğalgaz ve diğer aboneliklerle beraber ciddi bir maliyet oluşuyor. Haliyle öğrenciler bu yıl ev tutacak gibi durmuyor. Memurlar ise dayalı-döşeli evlere geçmeye başladı. Eskiye nazaran kimse eşya alıp ev dizmiyor. Hazır dayalı döşeli evleri tercih ettiği için bu sene ciddi manada işlerimizde düşüş var” dedi.
Her yıl bu dönemde onlarca ev dizdiklerine dikkati çeken Çiçek ,“Geçen sene ürünler daha uygun fiyatlıydı ev de tutulabiliyordu. Geçmiş yıllarda okulların açıldığı bu tarihlerde en az 20 ev döşemiştik ancak bu sene daha bir tane bile dizemedik. Bu yıl muhtemelen böyle geçecek. Elimizdeki ürünleri toptan olarak başka illere ve ilçelere gönderiyoruz. Oralarda biraz daha hareketlilik var. Yüksekova, Bahçesaray ve Hizan gibi ilçelerde ev kiraları düşük olduğundan dolayı ikinci elde hareketlilik var” ifadelerini kullandı.
“HERKES ELİNDEKİYLE İDARE ETMEYE ÇALIŞIYOR”
Sıfır ürüne gelen fahiş zamlarına ardından vatandaşların ellerindeki ürünü sonuna kadar kullandığını belirten esnaf Doğan Akçanak ise, “Artık ikinci el malzeme bulmakta zorlanıyoruz. Mağazamıza artık sıfır ürünler getiriyoruz. Eskiden kazan bozulduğu zaman çamaşır makinesini hemen satarlardı veya koltukta küçük bir deforme oldu mu hemen değiştirirlerdi ancak artık böyle bir şey yok. Suyu çıkana kadar kullanmaya çalışıyorlar. Geçen sene bu dönemde ikinci elde eşya üzerine eşya dizerken bu yıl ise Kayseri ve İnegöl’den getirdiğimiz sıfır veya spot malzemelerle mağazayı dolduruyoruz. Bu sene henüz öğrencilerin geldiğine dahi şahit olmadım. Normalde bu dönemlerde bize gelip sürekli malzeme soran öğrenciler vardı. Bu yıl bir tane bile öğrenciye ev dizmedik veya malzeme satmadık. Herkes yurtlara gitmeye çalışıyor. 2-3 bin lira olan kira fiyatları 8-10 bin liraya çıktı. Siz öğrenci olsanız ev tutabilir misiniz? Sadece kira parası 8 bin lira bu çocuk ne yiyecek ne içecek? 3 kişi dahi çıksalar ev tutmaları mümkün değil. Zaten ev bulmak da başka bir sorun” şeklinde konuştu.
