AYAK BİLEĞİ AĞRISI NEYİN BELİRTİSİ OLABİLİR?
Ayak bileği ağrısının en yaygın nedenleri şunlardır:
YARALANMALAR
- Burkulma: Ayak bileğindeki bağların zorlanması ya da yırtılmasıyla oluşur.
- Stres kırığı: Tekrarlayan baskı veya aşırı kullanım sonrası oluşan mikro kırıklar.
- Aşil tendiniti: Aşil tendonunun iltihaplanmasıdır. Genellikle sporcularda görülür.
- Tarsal tünel sendromu: Ayak bileğindeki sinir sıkışmasına bağlı ağrı.
- Bursit: Tendon ile kemik arasındaki sıvı dolu keseciklerin (bursa) iltihaplanması.
ROMATİZMAL VE İLTİHAPLI HASTALIKLAR
- Romatoid artrit: Bağışıklık sisteminin eklemlere saldırmasıyla oluşan kronik bir iltihaplanmadır.
- Osteoartrit: Eklem kıkırdağının aşınması sonucu kemiklerin birbirine sürtünmesiyle oluşan dejeneratif bir hastalıktır.
- Lupus: Bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına saldırdığı bir hastalıktır.
- Gut: Ürik asit kristallerinin eklemlerde birikmesiyle oluşur, ani ve şiddetli ağrı yapar.
- Sinovit: Eklem zarının (sinovyum) iltihaplanmasıdır.
YAPISAL SORUNLAR
- Düztabanlık veya yüksek ayak kemeri (pes cavus): Ayak yapısındaki dengesizlikler, ayak bileğine aşırı yük binmesine neden olur.
- Plantar fasiit: Ayak tabanında, topuk çevresinde ağrıya yol açar; dolaylı olarak bilek ağrısı da oluşturabilir.
SİNİR VE DOLAŞIM PROBLEMLERİ
- Periferik nöropati: Özellikle diyabet hastalarında görülür. Ayakta yanma, karıncalanma ve ağrıya neden olur.
- Sinir sıkışması: Dar ayakkabılar veya anatomik bozukluklar nedeniyle sinirlerin sıkışması ayak bileği ağrısına yol açabilir.
GECE VEYA DİNLENME HALİNDE AYAK BİLEĞİ AĞRISI NEDEN OLUR?
Bazı durumlarda ağrı, gece ya da istirahat halindeyken daha belirgin hale gelebilir. Bunun nedenleri şunlar olabilir:
- Kasların gün içinde zorlanması ve gece kasılması
- Sinir sıkışmaları
- Artrit, gut gibi inflamatuar hastalıklar
- Kan dolaşımı problemleri
Bu tür ağrılar genellikle altta yatan bir sağlık sorununun işareti olabilir.
AYAK BİLEĞİ AĞRISI NASIL GEÇER?
Hafif burkulmalar veya zorlanmalar genellikle evde uygulanabilecek yöntemlerle iyileşebilir:
RICE YÖNTEMİ (İLK YARDIM)
- Rest (Dinlenme): Ayak bileğine yük bindirmekten kaçının. Gerekirse koltuk değneği kullanın.
- Ice (Buz): Günde birkaç kez, 15–20 dakika süreyle soğuk kompres uygulayın. Buzu doğrudan cilde temas ettirmeyin.
- Compression (Kompresyon): Bandajla sıkı sararak şişmeyi önleyin.
- Elevation (Yükseltme): Ayak bileğini kalp seviyesinin üzerinde tutarak ödemi azaltın.
İLAÇ TEDAVİSİ
- Reçetesiz anti-inflamatuar ilaçlar (ibuprofen, naproksen) ağrıyı ve iltihabı hafifletir.
- Gerekirse doktorunuz steroid veya ağrı kesici enjeksiyon önerebilir.
FİZİK TEDAVİ VE EGZERSİZ
- Bir fizyoterapist eşliğinde yapılan egzersizler bileğinizi güçlendirmeye ve esnekliği artırmaya yardımcı olur.
DESTEKLEYİCİ CİHAZLAR
- Ayak bileği ateli, destek bandı veya ortopedik tabanlık gibi ekipmanlar kullanılabilir.
CERRAHİ MÜDAHALE
- Ciddi bağ yırtıkları, kırıklar veya ileri düzey artrit vakalarında cerrahi gerekebilir.
AYAK BİLEĞİ AĞRISINI ÖNLEMEK İÇİN NE YAPMALI?
- Egzersiz öncesi mutlaka ısınma hareketleri yapın.
- Ayak bileğini güçlendiren ve esnekliği artıran egzersizleri ihmal etmeyin.
- Uygun ve destekleyici ayakkabılar giyin.
- Kaygan, engebeli zeminlerde dikkatli yürüyün.
- Aşırı zorlanmadan kaçının, egzersiz yoğunluğunu kademeli artırın.
- Denge çalışmaları yaparak düşme ve burkulma riskini azaltın.
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMALI?
Ayak bileği ağrınız şu durumlarla birlikteyse, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız:
- Şiddetli ve ani başlayan ağrı
- Şişlik, morarma, şekil bozukluğu
- Ayağa basamama veya üzerine ağırlık verememe
- Yüksek ateş, sıcak ve kızarık deri
- Yaralanma sonrası ağrının birkaç gün içinde geçmemesi
Ayak bileği ağrısı, hafife alınmaması gereken bir sorundur. Sebebini net olarak belirlemek için uzman bir hekim değerlendirmesi her zaman en doğru adımdır. Doğru tanı ve uygun tedaviyle ayak bileğinizin sağlığı kısa sürede geri kazanılabilir.
