Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre, ihracat 2023 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,5 azalarak 22 milyar 490 milyon dolar, ithalat yüzde 14,6 azalarak 27 milyar 501 milyon dolar olarak gerçekleşti. Van’da ise ihracat yüzde 41,9 azalarak 1,6 milyon dolar, ithalat yüzde 220,7 artarak 2,4 milyon dolar oldu.
BİTLİS VE HAKKARİ’DE İHRACAT VAN’DA İSE İTHALAT ARTTI
TRB2 Bölgesindeki Van, Muş, Hakkari ve Bitlis’te veriler şöyle;
Muş’ta ihracat yüzde 57,9 azalarak 12,9 milyon dolar, ithalat yüzde 59,0 azalarak 15,9 milyon dolar oldu. Bitlis’te ihracat yüzde 27,8 artarak 0,8 milyon dolar, ithalat yüzde 99,7 artarak 0,1 milyon dolar oldu. Hakkari’de ihracat yüzde 82,2 artarak 10,8 milyon dolar, ithalat yüzde 12,0 azalarak 10,6 milyon dolar oldu. Van’da ise ihracat yüzde 41,9 azalarak 1,6 milyon dolar, ithalat yüzde 220,7 artarak 2,4 milyon dolar oldu.
ENERJİ ÜRÜNLERİ VE ALTIN HARİÇ İHRACAT VE İTHALAT AZALDI
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2023 Eylül ayında yüzde 2,3 azalarak 20 milyar 746 milyon dolardan, 20 milyar 260 milyon dolara geriledi. Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 1,5 azalarak 20 milyar 598 milyon dolardan, 20 milyar 280 milyon dolara geriledi. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül ayında 19 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 1,9 azalarak 40 milyar 540 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 99,9 oldu.
DIŞ TİCARET AÇIĞI AZALDI
Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,8 azalarak 9 milyar 607 milyon dolardan, 5 milyar 12 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Eylül ayında yüzde 70,2 iken, 2023 Eylül ayında yüzde 81,8'e yükseldi. Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 4,9 artarak 83 milyar 142 milyon dolardan, 87 milyar 228 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ocak-Eylül döneminde yüzde 69,3 iken, 2023 yılının aynı döneminde yüzde 68,2'ye geriledi.
İMALAT SANAYİNİN TOPLAM İHRACATTAKİ PAYI YÜZDE 94,1 OLDU
Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2023 Eylül ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,0, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,4 oldu. Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 oldu.
EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKE ALMANYA OLDU
Eylül ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 746 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 201 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 196 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 96 milyon dolar ile İtalya,1 milyar 69 milyon dolar ile Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,1'ini oluşturdu.
Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 15 milyar 904 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 11 milyar 7 milyon dolar ile ABD, 9 milyar 156 milyon dolar ile İtalya, 9 milyar 87 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 8 milyar 933 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,9'unu oluşturdu.
İTHALATTA İLK SIRAYI ÇİN ALDI
İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin'den yapılan ithalat 3 milyar 728 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 134 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 357 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 249 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 175 milyon dolar ile BAE izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 42,3'ünü oluşturdu.
Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu'ndan yapılan ithalat 34 milyar 705 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 34 milyar 397 milyon dolar ile Çin, 21 milyar 190 milyon dolar ile Almanya, 16 milyar 563 milyon dolar ile İsviçre, 11 milyar 840 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,3'ünü oluşturdu
Kaynak: Vanolay - Kasım Keklik
